Door: Mathieu Clemens,  datum 10 januari 2015

Een vliegtuig kwam neer !!

In de oorlogsjaren hoorde je wel vaker dat er hier of daar een vliegtuig was neergestort, aangeschoten door afweergeschut en brandend zag je ze dan omlaag komen, waarbij je vaak dacht dat ze heel dichtbij waren neergekomen. Toch was dat vaak gezichtsbedrog en hoorde je later dat het toch nog ver weg was. Ik heb eens een keer gedacht dat er een was neergekomen even voorbij de Kampstraat in de richting Ransdaal, zo groot zagen we hem brandend boven de wolken, een grote lichtgloed, Later bleek dat hij zo'n zes kilometer verder op in de tuinen van kasteel Chaloen in Valkenburg was neergestort.

Ook in Voerendaal zelf kregen we te maken met vliegtuigen die hun basis niet meer konden bereiken. In augustus en september 1944 zag je steeds meer gevechtsvliegtuigen die grondtroepen beschermden en schoten op Duitse voertuigen die vaak gericht op de Amerikaanse of Engelse vliegtuigen schoten.
Even na de bevrijding botsten twee vliegtuigen tegen elkaar en storten neer net achter de spoorbrug bij de Revierenweg, tussen de oude Puthermolen en de spoordijk. Op afstand kon je kijken, maar dichtbij komen niet. Als jonge jongen wil je natuurlijk in een voor ons spannende tijd, overal met je neus bovenop staan. Op een zondagmorgen, het zal in oktober 1944 zijn geweest, liepen we op de Hogeweg richting Bergseweg, toen we plots een dof geluid, een soort plof hoorden. Even later zagen we een jager afkomen in de richting Ubachsberg-Winthagen en of het nog niet genoeg was, kwam er ook nog een neer in de richting van de Kunderberg. Later op de dag hoorden we dat er een bommenwerper was neergekomen langs de Rivierenweg naast de bomen die staan op de Putweg. Het was een groot Amerikaans vliegtuig waar op dat moment niemand meer in zat. Drie mensen uit Voerendaal waren er als de kippen bij en sloopten enkele aluminium platen uit het toestel. Boer Huijts van kasteel Puth kon de brandstof goed gebruiken voor zijn machines en tractoren.

Een ander vliegtuig, een jager, die we in de richting van de Kunderberg zagen, was neergekomen in het veld achter het Welterhuisje van de firma Dabekausen op de Valkenburgerweg in Heerlen. Deze piloot hebben we zien afkomen met de parachute. Hij zou geland zijn in de buurt van de Kunderberg.
Het vliegtuig dat we zagen neerkomen in de richting Ubachsberg-Winthagen zou ergens dicht bij het Winthagerbosje liggen.
In de week daarop ben ik op zoek gegaan. Via de Schievelsberg vanaf de Kampstraat tot helemaal boven aan bij de Wachelderberg en daar zag ik hem liggen je kon er heel dicht bij komen. Het was najaar, geen gewassen meer op de akkers, je zag het zwartgeblakerde vliegtuig vanaf de weg zo tussen het bosje liggen. Was het nu het wel of niet gevaarlijk? Wie had daar in die tijd kijk op of verstand van, wij als jonge jongens zeker niet.
Het vliegtuig was al aardig geplunderd maar de cockpit was nog vrij gaaf. Ik zag een klein kompas en met wat kunst en vliegwerk kon ik dat er uit peuteren. Een kleinood met een voor mij geweldige herinnering en het functioneert nog ook! Het kompas bleek van Duits fabrikaat dus het vliegtuig zal ook wel Duits zijn geweest hoewel ik me dat niet meer zo goed kan herinneren.
Ook is er nog een vliegtuig neergekomen even achter de boerderij van Moonen in de Marehoek, maar daar weet ik zelf weinig van.

Bij het schrijven van dit verhaal is het net alsof de tijd even is stil blijven staan. Ik zie het allemaal zo weer voor me. Het was een spannende en onvergetelijke tijd, een tijd met veel herinneringen in het najaar van 1944.


Reageer

Reactie van: Flori Moonen: 28-10-2017

Hoi Mathieu,

Ik ben Florimond Moonen en ik heb op de Marehoek gewoond.
Mijn vader, Huub Moonen, heeft de Fu 190 zien neerkomen toen deze werd afgeschoten door de Amerikanen. Hij was toen met zijn vader, Leo Moonen, aan het ploegen met de paarden. Ik heb daar zelf een klein stukje aluminium met groene verf erop gevonden met de detector. En toen ik klein was met een marine man en detector gezocht, maar nooit meer wat gevonden. De propeller stond vroeger nog op de boerderij maar is zoek geraakt of misschien gestolen. De piloot heeft nog begraven gelegen met een kruis in het veld, maar heeft een graf gekregen in IJsselstein, waar ik zelf al eens ben gaan kijken. Er staat ook nog een bericht in een boek , ik dacht "Duel in de diepte". De oorlog heeft me altijd geboeid en de verhalen van fam enz.

Groeten, Flori   Reageer

Reactie van: Mevrouw Miety Rietra: 19-09-2021

Bij jullie op de boerderij ging ik als kind spelen. Ik woonde op de hoek van de kunderberg. Het vliegtuig dat achter jullie is neergekomen, kan ik ik me me nog goed herrinneren. Mijn broer Guus van der Heijden, zo nieuwsgierig als hij was, rende richting neergestortte Duits vliegtuig. Toen hij terugkwam zei hij heel ontdaan dat de piloot nog in het vliegtuig zat maar helemaal verkoold en heel klein was.

Wij speelden die zondagmiddag in de Kunderberg toen een Duitse personenauto arriveerde. Voorin achter het stuur en naast hem zaten dus 2 mannen. Wij, als kinderen keken wat dat was. De man naast de bestuurder stapte uit, revolver in de hand, wij bang, gingen plat liggen en zagen dat die man naar de andere kant van de auto liep, deur opende, man met alpinopet stapte uit met de man mat lange donkere jas, waar hij lopen moest, revolver achter tegen zijn rug, na enkel seconden hoorden we een schot, kunnen ook 2 geweest zijn, dit konden we niet zien wel toen die man terugkwam en verderop de auto gingen draaien. Toen de kust veilig was gingen we kijken en vonden daar die dode belg. En toen angstaanjagend naar huis vetellen wat we meegemaakt hadden. Het verhaal van Greet zal wel een samenloop van omstandigheden geweest zijn...

Groeten Miety.
   Reageer




Reactie van: Mevrouw M. Horsch: 4-12-2017

Geachte dames en heren,

Vanavond las ik met veel interesse het artikel van Mathieu Clemens inzake bevrijding Ransdaal.

Gezien mijn moeder mevr. E. van Wissen geboren is in Ransdaal (17 september 1937), vertelt ze vaak over de periode Tweede Wereldoorlog. Maar wat mij steeds bij blijft is het volgende verhaal:

Op de dag van de bevrijding (17 september 1944) was het de dag dat zij verjaardag had. Ze zag de Amerikanen binnen komen. Iedereen was blij, alleen zelf stond te huilen en zei steeds "en ik vandaag ook nog verjaardag". Ze kreeg een groot stuk chocolade van een Amerikaan. En volgens mij maakte deze Amerikaan er toch een klein feestje voor haar van.
Is dit nu toeval??

Met vriendelijke groet,
Mevr. M. Horsch   Reageer